مختصات جنون‌نامه
برای گرفتن خروجی این تصویر کلی آزمون‌خطا کردم، کلی زمان هزینه کردم، ایضا انرژی و حال نتیجه شاید برای بقیه چندتا توپ و خط باشه
ولی برای من شروع یک سفر هیجان‌انگیز به دل فیزیک ماده‌چگال‌محاسباتیه.
آقای افلاطون!
آقای هایزنبرگ!
آقای شرودینگر!
آقای درود!
آقای کوهن!
آقای شم!
آقای فاضل!
من دارم می‌آم!
Section1
[مکان: خوابگاه]
[زمان: 15:45]
بوق.
+ بله.
- سلام استاد.
+ سلام.
- زهرام.
+ بله بله، از لهجه‌ات شناختم.
- جدی؟ لهجه دارم؟ نمی‌دونستم.
+ نه لهجه به اون شکل که برای محل خاصی باشه نه، با یک آهنگ خاصی حرف می‌زنی، اینطوری بگم؛ صدات من رو یاد تابستون انداخت.
Section2
[مکان: سر در دانشکده علوم‌پایه]
[زمان: 17:35]
× خب بگو دیگههه.
- هیچی دیگه به خانم دکتر گفتم به دانشکده اعلام کنه.
× پروژه چی شد؟!
- آها. گفت باید با گروه آشنا بشی و یه چیزایی یاد بگیری.
× پس تیم دارن.
- آره بابا.
× یعنی قراره تو ساخت دستگاه سرن باشی؟
- نمی‌دونم. پس چرا بهم گفته بودم نام‌پای یاد بگیرم؟ بعد پرسید می‌تونی بیای اصفهان یا نه. منم گفتم ترجیح‌ام بر اینه که غیرحضوری کار کنم ولی...
× خب خداروشکر حماقت نکردی.
- نه صبر کن، ولی‌م تموم نشده.
× وااااای زهرا! نه!!!
- خب آخه بهم گفت صدام مثل تابستونه. خودت بودی می‌تونستی نه بیاری؟
× چطوری می‌خوای بری؟
- با اتوبوس. قیمت بلیط 85تومنه. باید کار کنم این ترم.
× نه احمق! تو المپیاد هم داری. تازه پروژه‌ی دکتر فاضل هم هست.
- می‌شه سیدجان. می‌شه.
× باید با دکتر فاضل حرف بزنی.
- بزنیم :))) من استاد رو می‌شناسم :))))
Section3
[مکان: حیاط علوم‌پایه]
[زمان: 18:20]
- چقدر قشنگه!
× اونی که بالای ماهه مشتریه. بالایی هم زهره ست... نه نه برعکس گفتم.
کمی می‌چرخم:
- اون 3تایی‌هال چی؟ اونایی که همیشه پیش همن؟
× اون کمربند جباره.
- واااای!! شکارچی‌ش قشنگ معلومه.
Section4
[مکان: اتاق استاد فاضل]
[زمان: 19:50]
× استاد این رو آوردیم یکم نصیحتش کنید.
+ چی شده؟
- استاد اینا می‌گن نمی‌شه...
+ شدنش که می‌شه.
× ولی استاد تمرکزش.
...
Section5
[مکان: راهروی گروه فیزیک]
[زمان: 21:00]
- پس استاد من کوانتوم اسپرسو رو شروع می‌کنم.
کل راه از علوم‌پایه تا خوابگاه را می‌خندیم. سید سوار مینی‌بوس می‌شود و می‌رود و من تازه یادم می‌افتد که با شیطنت و خباثت روی "حق با من بود" تاکید نکردم =)))))
عاقبت آن روضه‌ای که قرار بود بخوانم این شد. قرار است سرنی شوم D=
امروز من برای تهیه‌ی کتاب فیزیکِ هالیدیِ زبان اصلی به کتابخانه‌ی واحد خواهران دانشگاه مراجعه کردم. کتاب موجود ویراست پنجم است(حال این‌که آخرین ویراست منتشر شده‌ی این کتاب دوازدهم است!) مقرر شد با هماهنگی مسئول واحد خواهران به کتابخانه‌ی مرکزی -بخوانید کتابخانه‌ی برادران- مراجعه کنم تا شاید ویرایش جدیدتر آن‌جا موجود باشد. مراجعه کردم و به جرم دانشجوی دختر بودن نه تنها اجازه نیست به شعاع نیم‌کلیومتری کتاب‌ها نزدیک شد که حتی حاضر به تحویل کتاب هم نیستند پس از کلی چانه‌زنی مسئول مربوطه قبول می‌کند زیر زحمتِ مشقت‌بارِ تماس رفته و از مسئول واحد خواهران بپرسد آیا هماهنگ شده به کتابخانه مراجعه کردم یا نه! در نهایت اما کتاب ویراست هفتم هالیدی نصیب من شد. سوال می‌کنم چرا ویراست‌های جدیدتر تهیه نشده و جواب می‌شنوم که دلار گران است و اکنون من پسِ فکر کردن درباره‌ی تبعیض جنسیتیِ علمی و چرایی وجود دانشگاهی که حتی در تهیه‌ی ابتدایی‌ترین ابزار آموزشی مانده است، به این مشغولم که یک فارغ‌التحصیل فیزیک به وجود کدام نقطه‌ی امید باید در ایران بماند؟
به جمله‌ی زیر کتاب توجه شود!
12 روز مانده به کنکور. البته بنا به دلایلی دیگر برایم کنکور آن ددمنشِ سهمگین نیست. اینجا لازم است جوان‌ترها را نصیحت کنم(بالاخره یک سال‌چهارمیِ لیسانس پیرمرد محسوب می‌شود =)). اگر بنا دارید ارشد خود را در همان چاهی بیاندازید که در کارشناسی انداختید اوصیکم به جدی گرفتن درس و معدل خوب. از طعن و سرزنش هم‌شاگردی‌های عاطل و باطل‌تان مبنی بر خرخوان بودن نهراسید، سینه را جلو دهید و محکم بگویید که حمار صدبار بِه زِ قدرنشناسِ بیکار! می‌نویسم شاید برخی ندانند:
در هنگام ورود به مقطع ارشد یک فرصت برای خلاص شدن از شرِ کنکور است و آن استعدادهای درخشان؛ شروط کلی:
1- جزو 20% برتر ورودی‌تان باشید.
2- تا قبل از شروع نیم‌سال ششم سه چهارم واحد‌های کل را پاسیده باشید.
با داشتن این شرایط می‌توانید به هنگام زمستان بجای لرزید به خود از کنکور، خیلی شیک و مجلسی فراخوان‌های دانشگاه‌هایی که دوست دارید را پر کنید و وارد دانش‌گاه‌های برتر شوید.
اما بعد
قصدم از نگارش این نبود. راستش آمده بودم کمی بنویسم؛ همین. به طرز عجیبی امروز دلم نوشتن می‌خواهد. از صبح در ذهنم چند رقعه برای سپیده و بی‌گانه و ای‌مانول نوشتم، هرچند که هیچکدام به رشته‌ی تحریر در نیامد.
این روزها مثل باقی روزها مشغول درسم اما هیچکدام تکراری نیست. شاید برای ناظر بیرونی روزهایم تکراری به نظر برسد اما چگونه برای خودم روزها هم‌رنگ باشد وقتی یک روز با اتم هیدروژن سر و کله می‌زنم و روز دیگر با مکانیک ماتریسی مرحوم هایزنبرگ مسئله حل می‌کنم؟ اینجا روزهایی که با الکترومغناطیس سر و کله می‌زنم آبی‌ست. روزهایی که با کوانتومم سبز نعنایی! سختی این است که یک نفرم. هرجور حساب می‌کنم قبل کنکور اوقات فراغتم است! بعد کنکور دو پروژه دارم: پروژه‌ی اصلی کارشناسی که با دو ذرات‌کارِ جذاب است. دیگری پروژه‌ای در حیطه‌ی DFT با استاد فاضل :)))))) ایضا این ترم استاد فاضل شده استاد المپیادمان :)))))))))))))))))))) و اگر برای المپیاد تلاش نکنم بله عالی‌جنابان با صدای بلند اعلام می‌کنم بوقم.
این میان چالش بزرگم این است که زبان را چه کنم؟ برنامه داشتم برای بعد کنکور و اکنون دریغ از یک فضای اضافی و این درحالی‌ست که این ترم بنا دارم نسبیت عام و مکانیک بوهمی را سلف‌اِستادی پیش برم.
تازه دلم برای رمان و تاریخ فلسفه لَک زده. جدی جدی نمی‌شود خودم را در سوپرپوزیشنی از تمامی این حالت‌ها قرار دهم؟ اشرف مخلوقات؟ حتما شوخی می‌کنید جناب خدا! اشرف مخلوقات فقط کوانتاهای امواج الکترومغناطیس؛ همان بسته‌های پرانرژی که آقای آنشتاین می‌گفت: فوتون!
ظهری نشسته بودم به پیچاندن لقمه و چپاندن در دهان. هم‌اتاقیِ جدید از تجربیات و شسکت‌های عاطفی‌اش می‌گوید. می‌شنوم و سعی می‌کنم حتی شده به ظاهر هم‌راهی‌اش کنم. ناگه می‌پرسد: تو می‌خوای چیکار کنی؟
جا می‌خورم. چند ثانیه هوا را مزه مزه می‌کنم و آرام می‌پرسم: دقیقا منظورت چیه؟
- آینده رو می‌گم. می‌خوای چیکار کنی؟
کمی از پروژه‌ها و کارهایم می‌گویم بعد وصلش می‌کنم به پارتیکل فیزیکس و سرن و در نهایت معضلات کوانتوم مکانیکس. به آخر جمله که می‌رسم گویی به آخر خط رسیده‌ام. تمام؟ این همه جان کندن و رنج حمل کردن که حاصل عمر بشود مکانیک؟ هم‌اتاقی دیگر چیزی نمی‌پرسد، ناهار از گلویم پایین نمی‌رود و آش را رها کرده به آوردنده‌ی آش زنگ می‌زنم:
- سلام سید!
به سوالات بعدش که چه؟ تهش که چه؟ و همش همین؟ و نمونه سوالاتی از این تیپ می‌پردازیم که پرداختنش راهی را به کنکور باز نمی‌کند اما برای آسفالت کردن جاده‌ها و جسم‌ها نتجیه تضمینی‌ست!
+ او که همه‌ی این‌ها را می‌دانست چرا چاه می‌کند؟ من آن سال‌هایی که خانه‌نشین بودم به او فکر می‌کردم که چگونه با این‌که خانه‌نشین‌ش کردند اما می‌رفت و چاه می‌کَند.
- شاید من هم باید بروم چاه‌هایم را بکنم.
+ باید گشت چاه‌ها را پیدا کرد.
- چاه البته فرع است.
_____________________________________
ما می‌توانیم هرکدام چاهی داشته باشیم. در مواجهه با چاه‌ها لازم نیست هامیلتونی و لَگرانژی نوشت. لازم نیست درباره‌ی وجود و ماهیت زمین و بیل پرسید و مباحثه کرد. چاه را باید کَند؛ همین!
این‌که اخیرا هیچ نمی‌نویسم از آن روست که کسی نیست که برای‌ش بنویسم. پیش‌تر بود. چند سالِ پیش، به وقت مکالمات نیمه‌شبِ من و سپیده‌ی صبح، سپیده گفت بنویسم؛ برای خودم. از آن زمان استارت وبلاگ‌نویسی با قوت زده شد و من هر از گاه، حتی شده به قیمتِ صرفِ خشک نشدنِ قلم، اینجا سیاهه‌ای می‌انداختم.
اما اکنون انگار که دیگر چیزی از من باقی نمانده باشد، نایی برای نوشتن ندارم.
بچه‌تر که بودم تک‌درخت سیبی در حیاط‌مان بود میان درختان حیاط بیش از همه من منتظر بهار بودم تا از راه برسد و سیب‌ها برسند. به قد و قواره‌ی آن روزهای من، درخت بلند بود کنون که درخت را در خیالم باز می‌آفرینم چنان هم مرتفع نبود اما با همان ارتفاعِ کم پرثمر. هر سال بهار فی‌الفور می‌آمد و سیب‌های سبز آرام آرام به دستان من می‌رسید. در منِ کودک اشتیاق بهار سراسر از آن درخت بود.
یک‌سال بهار آمد، اما درخت شکوفه نداشت، میوه هم و بهار گذشت و تک‌درخت قطع شد. مادرم غم‌گین بود، می‌گفت درخت را کرم‌زده. کوچک بودم، درست نفهمیدم. همین‌قدر متوجه شده‌ام که گاهی به جان درخت‌ها جانوری می‌افتد و آن‌ها را از درون می‌خورد، آن‌قدر می‌خورد که از درون پوچ می‌شوند، مردم یک آن به خود می‌آیند و می‌بینند درخت دیگر شکوفه ندارد؛ پوسیده، خشک شده، ناچارا دست به تبر و قطع.
حال اما من، هم‌چون آن تک‌درخت سیب حیاط پوسیده‌ام. زور من هم به کرم‌های لعنتی نرسید. دیشب فاطمه مصر بود تا مرا ببیند و با من حرف بزند. گفتمش اگر زهرایی باقی مانده بود بیا با اون سخن گو.
دیگر نمی‌دانم برای که بنویسم، آری؛ جوهرم خشک شده.
خطاب به اینجانب:
1) یک روحانی گفت: یکم دنیا رو جدی بگیر.
2) پروفسور رزمی گفت: هر کتابی رو بخوای بهت می‌دم ولی برو دیگه نبینمت!
3) دکتر موسوی گفت: کمی منعطف باش.
4) استاد فاضل گفت: نرمال نیستی.
هنوز به کمالِ اثر جوزفسون واقع نیستم. ابررسانایی یک پایش را کرده در کوانتوم و پای دیگرش را الکترومغناطیس، که اگر از پس کوانتوم برآیم در مغناطیس لنگم. فردا ظهر سمینار درس ابررسانایی را باید ارائه دهم. قرار است ابررساناها را بریزم روی کامپیوترهای کوانتومی تا دست آخر یک کیوبیت حاصل شود. فایل ارائه اما هنوز ناقص است. شریانم می‌جوید کوانتوم کامپیوتینگ را اما فرصت ندارم. باید سرم را با معادلات هامیلتون و لَگرانژ داغ کنم. فردا کله‌ی سحر جبرخطی دارم و از میان‌ترم به بعد را حتی نگاه هم نکردم. 0.25 از نمره‌ی میان‌ترم کم آوردم و این زنگ خطر است اما کو گوش‌های شنوا؟ ظهری دکتر رجایی صدایم زده و آخر وقت کاسه‌ی صبر لبریز شده می‌پرسد چه مرگم است. می‌خندم و می‌گذرم. خودم هم نمی‌دانم چه مرگم است که اینطور خودم را باختم. صبحی با پروفسور کلاس آخر فلسفه‌ی علم را داشتیم، خواستم بپرسم از کنه واقعیت اما بحث به سمت مباحث مبتذل سیاسی رفت و نوبت من نرسید. سر ظهری پیش دکتر بودم جهت مذاکره برای ارائه‌ی درس ریاضی‌فیزیک3. می‌گوید در الکترودینامیک خواهیم خواند توابع را لیک کنون که سرفصل‌ها مقابلم است به پرداختنِ انتگرال‌ها مشکوکم. فردا باید جویا شوم. فردا؟ اکنون؟ راستی پروفسور زمان را چگونه تعریف کرد؟ مقدار حرکت؟ جاری و ساری؟ فضا را چه؟ من نبودم؟ غایب بودم؟ بودم؟ نبودم؟ گربه‌ی شرودینگر که نبودم! اینجا بودن و آن‌جا بودن. این لحظه بودن و آن لحظه بودن. چگونه زمان را می‌توان از فضا تفکیک کرد؟ مثل این‌که جلسه‌ای که فضا را می‌گفت به واقع نبودم؟ به واقع؟ اثر جوزفسون را مسلط نیستم.
زمینه شجریان می‌گوید: نه زمان را درد کسی نه کسی را درد زمان
